Kryptowaluty to tak zwane waluty wirtualne. W praktyce można je kupić i sprzedać. Obrót może toczyć się głównie w formie wymiany w kantorach (z walut narodowych na kryptowaluty i odwrotnie – z kryptowalut na waluty narodowe) oraz na specjalnych kryptogiełdach. Możliwe jest tak zwane „kopanie” kryptowalut. Nazwa kopania ma swoje historyczne pochodzenie, od analogii do kopania złota. Chodzi o to, że użytkownik nie kupuje waluty, tylko odnajduje ją sam. Cały proces odbywa się jednak elektronicznie i polega na dość skomplikowanych operacjach obliczeniowych. Warto więc zastanowić się, jakie skutki podatkowe będą miały te wszystkie operacje na kryptowalutach dla podatnika, który będzie musiał uiścić podatek od kryptowalut.
Podatek od kryptowalut
Zgodnie z aktualnym brzmieniem ustawy, z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 17 ust. 1 pkt. 11, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się między innymi przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej. Jest to prawna podstawa opodatkowania przychodów z kryptowalut w Polsce. Co ciekawe, zgodnie z ust. 1g, przepis ust. 1 pkt 11 stosuje się również do przychodów uzyskanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Zgodnie z powyższym, przychody z kryptowalut oznaczone zostały jako przychody z kapitałów pieniężnych, a co za tym idzie opodatkowane są 19 % stawką podatku dochodowego.
Podatek VAT
Stanowisko organów podatkowych w zakresie opodatkowania kryptowalut, a w szczególności Bitcoina podatkiem VAT, nie było jednolite. Jednym z przełomowych okazało się orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które w 2015 roku w dużym uproszczeniu stwierdziło, że: przeznaczeniem wirtualnej waluty Bitcoin jest funkcja środka płatniczego, a co za tym idzie – świadczenie usług, które polega na wymianie walut tradycyjnych na jednostki wirtualnej waluty Bitcoin, stanowi transakcje zwolnione od podatku VAT. Na gruncie prawa polskiego, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT, ustawodawca przewidział odpowiednie zwolnienia przedmiotowe, gdzie zwalnia się od podatku transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną. Na gruncie tych przepisów zwalnia się transakcje z kryptowalutami, od opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Podatek od czynności cywilnoprawnych
Należy jeszcze analizie poddać kwestie ewentualnego należnego podatku od czynności cywilnoprawnych. Obecnie formalnie od każdej formy wymiany cyfrowej waluty powinien on być naliczany. W praktyce, jest to jednak prawie nie możliwe do wykonania. Dlatego na rynku pojawiły się liczne opinie, zwracające na to uwagę ministerstwa, a nawet protesty na ten temat. Ustawodawca zareagował. Zgodnie z aktualnie obowiązującym rozporządzeniem ministra finansów, z dnia 11 lipca 2018 roku, w sprawie zaniechania poboru podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży lub zamiany waluty wirtualnej, do 31 grudnia 2019 roku zarządzono zaniechanie poboru tego podatku. Obecnie ustawodawca zapowiada wprowadzenie stałego rozwiązania prawnego, które ma zlikwidować podatek od czynności cywilnoprawnych w zakresie kryptowalut.
